MEKAN, HAREKET VE ZAMANSALLIK | İfade Etmek
MEKAN, HAREKET VE ZAMANSALLIK
‘Mekan, zamanın büzüşmesi, zaman ise mekanın genişlemesidir.’ Henri Bergson
Mekan, hareket ve zamansallık kavramları arasındaki ilişkiyi, fotoğraf
ve dansta görüntülenme ve ifadelendirme üzerinden açıklayalım:
İnsan bedeninin mekanın içinde hareket etmesiyle farklı görüntüler oluşur. Belirli bir zaman içinde hareketini sürdüren insanın daha sonraki hareketlerinde periyodik bir şekilde tekrar gözükebilir. Sınırlı bir alan ve zamanda hareket eden insan, aynı zamanda sınırını ve zamanını kendi yaratır.
-Yapay zekayla oluşturduğum fotoğraf-
Örneğin
musluktan akan suyun, musluk kapatıldıktan sonraki hareketini düşünürsek;
gittikçe azalan bir su akışı görürüz. En son damlaya kadar belli bir boyutta
küçülen su damlaları hiç damla akıtmayacak duruma geldiğinde, aslında sınırını
belirleyerek hareketini tamamlamış olur. Yer çekiminden dolayı kapladığı
maksimum düşey doğrultu, onun mekânını; musluğun kapatılışından itibaren son
ana kadar geçen süre, zamanını ifade etmektedir.
-Yapay zekayla oluşturduğum fotoğraf-
Başka bir örnek verecek
olursak; bir sanatçının konser verdiği bir alan düşünelim. Yanındaki dans eden
dansçıların aynı hareketi yaptığını ve birbirlerine boyut olarak çok
benzediğini fark edeceksiniz. Tek kişilik dans performanslarında insan
boyutunun çok önemli olmadığını, kişi sayısının arttıkça bu boyutun dikkat
çektiğini göreceksiniz. Bu bağlamda sahnede belli bir yer kaplayan dansçılar,
hareketlerini sınırlı bir zamanda aynı anda yapmak durumundadır. Sahnede
kapladıkları yer dışında aslında her dansçı da kendi kol ve bacak
hareketleriyle kendi mekânını yaratmaktadır. Hacimsel olarak sınırlı olsalar da
biçimsel olarak sınırlılık değişmektedir.
-Yapay zekayla oluşturduğum fotoğraf-
Henri Bergson’un da dediği gibi;
yarattığımız bu sınırlı alana hareketlerimizi sığdırıyoruz. Ortam aynı olsa da
zamansallığın farklılığından dolayı yaptığımız her hareket birleşerek bir dizi
yaratıyor. Bu diziye de eylem diyoruz musluktan su damlaması ve dans etmek
gibi. Zamanı büyüterek de o sıkışıklığı inceleyebiliyoruz.
Farklı ifadelerle anlattığım "mekan, hareket ve zamansallık" adlı yazımı okuyarak bana eşlik ettiğiniz için teşekkür ederim.
Şevval YILDIRIM
MEKAN, HAREKET VE ZAMANSALLIK | İfade Etmek
Reviewed by Şevval Yıldırım
on
Ağustos 10, 2022
Rating: 5
Reviewed by Şevval Yıldırım
on
Ağustos 10, 2022
Rating: 5
